Sinds 1 oktober 2019 kunnen werknemers mantelzorgverlof opnemen. Naast de reeds bestaande verloven - ouderschapsverlof, palliatief verlof en verlof voor medische bijstand aan zwaar zieke gezins-en familieleden – vormt dit een vierde verlofvorm. De wetgever doelde hiermee op een betere evenwicht voor werknemers tussen hun beroeps- en privéleven.
Toepassingsgebied
Niet zomaar elke werknemer kan aanspraak maken op mantelzorgverlof. De werknemer moet namelijk een erkend mantelzorger zijn.
Deze erkenning kan men bekomen via een aanvraag bij het ziekenfonds, waar men zal nagaan of een aantal voorwaarden voldaan zijn.
Ten eerste is het vereist dat de mantelzorger een vertrouwens- of geografische relatie heeft opgebouwd met de hulpbehoevende, zonder dat er dus sprake hoeft te zijn van een familiale- of gezinsband. Ten tweede mag de hulpverlening niet gebeuren in kader van de uitoefening van een beroepsactiviteit. Tot slot gebeurt de hulpverlening om niet en moet er bijstand zijn van minimum één professionele hulpverlener.
Opdeling
Er moet een onderscheid gemaakt worden tussen full time en part time werknemers. Zij die full time werken – en erkend mantelzorger zijn – hebben de keuze tussen ofwel de arbeidsovereenkomst volledig schorsen ofwel de arbeidsprestaties verminderen met de helft of 1/5. Deze laatste houdt in dat je als werknemer dus tijdelijk minder gaat werken.
Part time werknemers kunnen enkel aanspraak maken op een schorsing van de arbeidsovereenkomst.
Deze opdeling heeft ook een effect op de duur van het mantelzorgverlof. Bij het schorsen van de arbeidsovereenkomst, wordt er per zorgbehoevende één maand verlof toegekend. Bij het verminderen van arbeidsprestaties wordt een termijn van twee maanden per zorgbehoevende verleend.
Om misbruiken te voorkomen wordt bijkomend een maximumduur vastgelegd die verspreid is over de ganse loopbaan.
De arbeidsovereenkomst mag in totaal maximum zes maanden worden geschorst en voor de vermindering van de arbeidsprestaties wordt de grens op twaalf maanden gelegd.
Kennisgeving
Uiteraard moet de werknemer zijn werkgever in kennis stellen van zijn voornemen om mantelverlof op te nemen. Die kennisgeving dient minimum zeven dagen vooraleer het verlof start te gebeuren via de overhandiging van een geschrift aan de werkgever of via een aangetekend schrijven.
Bij het schrijven moet ook een bewijs van erkenning als mantelzorger worden gehecht. Recht op uitkering en bescherming werknemer
Het recht op uitkering voor de mantelzorger zal geregeld worden per Koninklijk Besluit. Om de leegte in tussentijd op te vullen, wordt de uitkeringsregeling van het verlof voor medische bijstand van toepassing geacht.
Veel werknemers zullen zich waarschijnlijk de bedenking maken of hun werkgevers hier wel zo blij mee zullen zijn en wat de gevolgen hiervan kunnen zijn met betrekking tot het ontslag. De wetgever heeft hier bij stilgestaan en heeft net zoals bij de andere verloven de lijn doorgetrokken. De mantelzorger geniet namelijk een ontslagbescherming vanaf de schriftelijke kennisgeving tot drie maand na einde van het verlof. Indien de werkgever nadien overgaat tot ontslag, dan heeft de werknemer recht op zes maanden loon.