Steunmaatregel
Via een decreet dat op 19 maart 2020 werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad besliste de Regering dat reizigers van wie de reis werd geannuleerd enkel aanspraak konden maken op een voucher die minstens 1 jaar geldig is. Consumenten konden geen terugbetaling eisen. Zo wou men financiële ademruimte geven aan de reisondernemingen die zwaar getroffen werden en worden door de coronamaatregelen.
Consumentenorganisatie Test - Aankoop heeft hier echter een stokje voor gestoken. Zij kon hierbij ook verwijzen naar de Europese Wetgeving die een terugbetaling in elk geval garandeert. Bijgevolg zal het nu toch mogelijk zijn voor de consumenten om de terugbetaling van hun pakketreis te vragen ingeval van annulering door de coronamaatregelen. De terugbetaling zal wel pas 12 maanden na de annulering kunnen worden aangevraagd, waarna de reisorganisatie 6 maanden de tijd krijgt om terug te betalen.
Persoonlijk toepassingsgebied
De terugbetalingsregulering is van toepassing op consumenten die een pakketreis hebben geboekt. Om te spreken van een pakketreis moet de consument minstens 2 reisdiensten (passagiersvervoer, accommodatie, verhuur wagens of andere toeristische diensten zoals excursies ter plaatse) boeken voor dezelfde vakantie.
Heeft u bijvoorbeeld enkel een vliegtuigticket geboekt dan zal u niet onder deze regelgeving vallen.
In lijn met het Europese recht?
De Europese richtlijn 2015/2302 van 25 november 2015 betreffende pakketreizen en aanverwante diensten (hierna: de Richtlijn) bepaalt dat de reisorganisator de overeenkomst kan beëindigen als gevolg van onvermijdbare en onvoorziene omstandigheden waarbij de reiziger recht heeft op de terugbetaling van zijn pakketreis op grond van artikel 12, lid 3, b).
Onder onvermijdbare en onvoorziene omstandigheden verstaat de Richtlijn het volgende: een situatie die zich voordoet onafhankelijk van de wil van de partij die zich daarop beroept en waarvan de gevolgen ondanks alle redelijke voorzorgsmaatregelen niet te vermijden waren.
Rechtsoverweging 31 van de Richtlijn somt een aantal voorbeelden op van dergelijke omstandigheden waaronder grote gevaren voor de menselijke gezondheid zoals de uitbraak van een ernstige ziekte.
Het coronavirus wordt ongetwijfeld beschouwd als een gevaar voor de menselijke gezondheid.
Deze Richtlijn werd omgezet in nationale wetgeving met de wet van 21 november 2017 betreffende de verkoop van pakketreizen, gekoppelde reisarrangementen en reisdiensten. In artikel 31, §2 van die wet wordt duidelijk gestipuleerd dat bij opzegging van de overeenkomst door de organisator op grond van onvermijdbare en onvoorziene omstandigheden, de consument recht heeft op een volledige terugbetaling van de pakketreis.
Wat als de reisonderneming failliet gaat?
De Europese regelgeving streeft een sterke consumentenbescherming na en verplicht lidstaten om garant te staan voor de terugbetaling van pakketreizen.
Het zijn dus de lidstaten die zich garant moeten stellen voor de liquiditeit van de reisoperators op grond van artikel 17 van de Richtlijn. Met het oog daarop is er een garantiefonds opgericht dat tussenkomt in de uitbetaling van de consument indien de reisonderneming failliet gaat.
Wat als u zelf een vliegtuigticket boekte?
De Europese Verordening (EG) 261/2004 van 11 februari 2004 voorziet ook in een bescherming van de consument die een vliegtuigticket heeft geboekt en niet kan vertrekken door een situatie van overmacht zoals het reisverbod van de overheid ten gevolge van de coronacrisis. De passagier heeft de keuze tussen de terugbetaling van de ticketprijs of een alternatief ticket.
Er is geen recht op een schadevergoeding door het ongemak. U bent als passagier ook niet beschermd tegen het faillissement van de luchtvaartmaatschappij.
Wat met het verblijf dat u zelf in het buitenland hebt geboekt.
Op deze contractuele relatie is geen specifieke dwingende wetgeving van toepassing zodat ik verwijs naar onze blog inzake overmacht.